INTERVIEW met AUSET ANKH RE, Integratieve Inclusie Advisor & co-founder The African Calendar
Ik heb mij altijd met abstracte dingen bezig gehouden,
zowel energie en telefonie zijn ook niet tastbaar.
Je kunt het niet pakken, maar het is er wel.
Om een één of andere reden ben ik daar redelijk goed
in om abstracte ideeën of begrippen tastbaar te maken.’
Auset Ankh Re (1975) is een heel bijzondere vrouw, die al op jonge leeftijd heeft ervaren wat discriminatie met een mens doet. Ze ging bewust op zoek naar haar identiteit, daarbij geholpen door haar vriend, Ptah Ankh Re. Dat onderzoek leerde haar veel over de oorsprong van de mensheid en geeft een nieuwe kijk op de problematiek van de diversiteit, waar wij nu zo in leven. Het inspireerde tot het maken van een kalender over Afrikaanse volkeren. Die kalender wordt uitgegeven door haar bedrijf, The African Calendar. Zoals ze zelf zegt: ‘Het is een geschenk van de mensheid aan de mensheid.'
WAT IS JOUW ACHTERGROND?
‘Ik ben in Amsterdam geboren, maar ben al heel vroeg, ik was nog maar zes maanden, met mijn ouders teruggegaan naar Suriname. Daar heb ik mijn eerste vier jaar gewoond. Daarna zijn we weer teruggegaan naar Nederland. Maar in wezen ben ik een nazaat van Afrika voortgekomen uit de slavernij.’
WAT ZIJN JOUW OPLEIDINGEN?
‘Ik heb de MAVO afgerond, hoewel ik begonnen was op het Gymnasium, daarna HAVO, maar die heb ik ook niet afgemaakt. Later heb ik wel een HBO opleiding gedaan, Schoevers verkorte opleiding als PR-manager, dat was meer inhoudelijk PR, marketing en communicatie. Ook deze opleiding heb ik niet afgerond. Schoolsystemen en ik lagen elkaar niet zo....’
WAT BEN JE DAARNA GAAN DOEN, DAN MAAR ZONDER DIPLOMA’S?
‘Tijdens mijn studietijd bij Schoevers werkte ik al bij NUON als binnendienstmedewerker. En vrij snel, na vier maanden, werd ik al gepromoveerd tot projectmanager. Ik was toen net 24 jaar en dat vond ik best wel een hele heftige uitdaging. Dit kwam, omdat ik daar net werkte toen de liberalisering van de energiemarkt eraan kwam. Het was zo’n twee jaar voor de liberalisering van de energiemarkt. Het bleek dat ik een heel goed commercieel inzicht had. In die tijd zegden veel mensen hun abonnement op. Daar besteedde op dat moment nog niemand aandacht aan, maar ik wilde wél weten, wat er achter zat. Dat ben ik op mijn eigen houtje gaan uitzoeken. Toen er steeds meer afzeggingen kwamen, heeft NUON iedereen bij elkaar geroepen. Zij vroegen zich af wat er nu aan de hand was. Dat kon ik hun vertellen omdat ik dat juist had uitgezocht. De reden was dat de mensen zich wilden voorbereiden op de liberalisering van de energiemarkt en niet meer gebonden wilden zijn. Zo in het kort het verhaal hoe ik ben gevraagd om projectmanager te worden bij NUON. Deze baan heb ik acht jaar gehad.’
HOE VERLIEP HET VERDER, NADAT JE BIJ NUON BENT WEG GEGAAN?
‘Daarna heb ik nog een aantal jaren bij OXXIO gewerkt en daarna bij een telefonie bedrijf. Ik heb mij altijd met abstracte dingen bezig gehouden, zowel energie als telefonie zijn niet tastbaar. Je kunt het niet pakken, maar het is er wel. Om de één of andere reden ben ik daar redelijk goed in om abstracte ideeën of begrippen tastbaar te maken.’
HOE KOMEN WE NU BIJ DE STAP NAAR HET UITGEVEN VAN DEZE KALENDERS?
‘Eigenlijk ben ik daar op een bepaalde manier al mijn hele leven mee bezig geweest. Hoewel ik in Amsterdam ben geboren, kwam ik pas weer als een meisje van vier jaar terug uit Suriname. Mijn eerste aanraking met een Nederlandse traditie was het carnaval. Mijn ouders woonden toen met mij in Brabant. Dat feest vond ik helemaal geweldig en was zelf gekleed als Roodkapje. De volgende traditie, die ik meemaakte, was die van Sinterklaas. Daar kwam ik er achter dat ik helemaal niet hetzelfde werd behandeld als mijn klasgenootjes tijdens dit feest. De juf zag in mij altijd al een Zwarte Pietje, hoe lief ze het ook bedoelde, dat gaf mij voor het eerst het gevoel, dat ik ànders was dan de rest van de kinderen om mij heen. Vanaf dat moment besefte ik voor het eerst dat er zoiets als racisme bestond.’
DEZE ERVARING HEEFT WEL EEN HEEL DIEPE INDRUK OP JE GEMAAKT, HOE GING JE DAAR VERDER MEE OM?
‘Het riep bij mij de vraag op wat een traditie nou eigenlijk inhoudt. Waar staan tradities voor en wat betekenen ze, waarom vieren we ze? Ik wilde dat begrijpen.’
JA, DAT IS HEEL GOED VOOR TE STELLEN, DAT JE OVER TRADITIES MEER WILDE WETEN.
‘Daarna ben ik wel mijn hele leven bezig geweest met mijn identiteit en geschiedenis. Wie ben ik, waar kom ik vandaan. Hoe komt het dat wij zo zijn geworden?'
HOE GING JIJ DAARMEE VERDER, HOE GAF JE DAT VORM?
'Ik ben ook, op mijn 35ste, een eigen webshop gaan opzetten voor Krul- en Kroeshaar. Eigenlijk ook weer vanuit de identiteit van zwart zijn en uit verbondenheid met mensen, die op mij lijken. Dat was een van de eerste webshops in Nederland voor Krul- en Kroeshaar. Ik haalde exclusieve merken uit Amerika, die hier niet verkrijgbaar waren. Deze cosmetica was op een natuurlijke basis ontwikkeld en specifiek bedoeld voor de verzorging van kroeshaar. Daar ben ik toen mee begonnen en bereikte al heel snel een groot publiek. Bij het lanceren op een avond van mijn Black Hair Box, was het de volgende dag al helemaal uitverkocht. Die webshop liep toentertijd echt megagoed, ik had na een half jaar mijn baan al moeten opzeggen omdat het zo goed liep. Er was blijkbaar een enorme behoefte aan.’
HOELANG HEB JE DEZE WEBSHOP GERUND?
‘Dit heb een paar jaar gedaan, maar moest deze deal en webshop opeens toch weer opgeven. Er was namelijk wat in de wetgeving veranderd.’
WAT WAS ER DAN IN DE WETGEVING ZO VERANDERD, DAT JE DEZE WEBSHOP MOEST OPGEVEN?
‘In de Europese wetgeving was opgenomen dat de ingrediënten van alle cosmetica, ook haarcosmetica, op een bepaalde manier beschreven moesten worden en ook in een bepaalde volgorde op de etiketten van de potjes. Daarnaast moesten ook de bedrijven hun ingrediënten openbaar maken en dus hun bedrijfsgeheim prijsgeven, dat wilden heel veel bedrijven niet. Dat was juist hun geheim. Vooral Amerikaanse bedrijven zijn heel gesloten en wilden niet meewerken aan de nieuwe regels. De Europese markt was voor hen een nieuw werkterrein. Het waren hier nog opkomende merken. De verplichte testen en de vertalingen van de teksten op de etiketten waren voor de producenten uit de VS ook te kostbaar – dat liep in de tienduizenden euro’s. Zij trokken zich daarom helemaal terug uit de Europese markt. Ik mocht het wel van hen blijven importeren, maar als de douane er achter kwam dat de potjes niet aan de nieuwe regeling voldeden, werd alles in beslag genomen. Ik was dan al mijn geld kwijt. Ik besloot mij uit deze Amerikaanse deal terug te trekken en moest zodoende stoppen met de webshop.’
DAT WAS NOGAL PLOTSELING ALS IK HET ZO HOOR
‘Ja, van heel veel geld verdienen, naar niets. Ik ben toen als conceptontwikkelaar gaan werken voor wat bedrijven in de rol van zzp’er. Ik werkte toen veelal voor de zwarte gemeenschap. Maar deze hebben vaak niet de financiële middelen. Zij hebben zoveel mooie ideeën, maar er is gewoon geen geld. Ik wilde graag mijn kennis met hen delen, maar ik kreeg er niets voor terug. Zo moest ik toch weer gewoon gaan werken en in die tijd heb ik mijn huidige vriend en mede oprichter van The African Calendar leren kennen.’
DAT IS VAST GEEN TOEVAL, DAT JE IN DEZE PERIODE JE VRIEND EN CO-FOUNDER VAN THE AFRICAN CALENDAR HEB LEREN KENNEN...
‘Nee, zeker niet. Ik had mij vanaf mijn vijftiende jaar verdiept in de geschiedenis vanaf de slavernij. Hij had zich juist heel erg verdiept in de geschiedenis van vóór de slavernij. Ik wist alles van de hele geschiedenis van na de slavernij, totdat ik hem tegenkwam en mij de vraag stelde, of ik wel wist wie ik was.’
DAT IS WEL EEN HEEL INGRIJPENDE VRAAG
‘Ja, ik zei ook dat we van origine uit Afrika komen, maar dat het niet meer te achterhalen valt, wáár uit Afrika. En dat ik het daarom maar laat voor wat het is. In dat gesprek maakte hij mij duidelijk, dat voor de Koloniale conferentie in Berlijn in 1884-1845 er helemaal niet echt landen waren, zoals wij die nu kennen in Afrika. En als je nog verder teruggaat, zie je dat de eerste mensen uit Afrika kwamen.’
HOE REAGEERDE JIJ OP DEZE UITSPRAAK?
‘Er kwam bij mij een ommekeer in mijn hoofd. Ik vond wat hij daar vertelde heel apart. Want als we teruggaan in de geschiedenis zijn we allemaal maar gewoon mensen. In de vroegste tijden waren er nog helemaal geen rassen. Daarin ben ik mij toen gaan verdiepen en mijn vriend reikte mij veel literatuur aan.’
WAT BEN JE TOEN TEGENGEKOMEN BIJ DIT ONDERZOEK?
‘Ik kreeg een boek van hem onder ogen over astrologie. Bij het lezen van dat boek vroeg ik mij af waarom wij geen kalender hadden. De Chinezen, de Hindoes, de Perzen, de Joden, de Islamieten, de Maya’s, noem maar op, die hebben allemaal een kalender. Ik ben toen gaan uitzoeken waarom wij geen kalender hebben. Ik ben eerst van binnen in mijzelf gaan zoeken naar een idee. Daarna ben ik pas gaan zoeken op internet en waar dan ook. Zo kwam ik erachter dat de eerste kalender uit Afrika kwam, rondom de oevers van de Nijl.’
DAT IS WEL EEN HEEL BIJZONDERE VONDST NATUURLIJK, WAT HEB JE DAARMEE GEDAAN?
‘Ik ben gaan onderzoeken wat de functie van de kalender was. Toen bleek dat de eerste kalender gebaseerd was op onze directe omgeving, op de natuurlijke elementen om te overleven. Deze kalender was ontstaan rond de oevers van de Nijl, die één keer per jaar overstroomde en dan alle vegetatie wegspoelde. Zo werd de mens gedwongen kanalen en dammen te bouwen, maar ook de gereedschappen daarvoor. In feite is Afrika in de kern de bakermat van alle civilisatie. Dat bracht mij terug naar wat ik ben. Dat gaat over die tijd, voordat er rassen waren en we elkaar zagen als mensen pur sang.’
KREEG TOEN DE IDEE VAN DE KALENDER VORM?
‘Ja, toen werd het heel interessant voor mij, het abstracte abstract. Hoe ga ik dat nu inkleden en inkleuren? Wij zijn toen veel onderzoek gaan doen en kwamen er ook achter dat de eerste kalender de NILOTIC heette. Die wordt overigens nu de DENDERAH DISC genoemd. Deze kalender is in 1827 meegenomen door de Fransen uit een belangrijke Egyptische tempel in Luxor. Vanuit deze kalender is de basis gevormd voor de Juliaanse kalender, die later weer is omgezet tot de Gregoriaanse kalender, die wereldwijd bekend is met zijn zeven dagen, weken, etc. Zo kan je vanaf de Romeinse kalender goed zien hoe de mens in zijn kern is gevormd.’
JA, HOE KAN JE DAN VIA DE KALENDERS ZIEN HOE DE MENS IN DE KERN IS GEVORMD?
‘De Afrikaanse kalender, de NILOTIC, de eerste kalender was volledig gestoeld op de elementen van de natuur. Hoe wij in harmonie met de natuur zouden kunnen leven. De Romeinse kalender, die was juist gebaseerd op het civiele, zoals wanneer er verkiezingen waren, wanneer er lonen moesten worden uitbetaald, of wanneer zij belastingen moesten innen. Veelal meer maatschappij gericht en zeer praktisch.’
DIE VERSCHILLEN ZIJN WEL HEEL GROOT TUSSEN DIE KALENDERS
‘Ja, die verschillen zijn ook heel mooi, die hebben ons in de basis gevormd. Dat heeft alles te maken gehad met de omgeving waar we in hebben geleefd. In de ene situatie leefden mensen in overvloed, in de andere leefden ze in een harder klimaat. Die moesten zich wel organiseren om te overleven ten opzichte van diegenen die alles voor het grijpen hadden. Dat heeft iets met ons gedaan als mens. Dat vind ik gewoon prachtig en zo boeiend. Echt eindeloos.’
ZIJN JULLIE MET DEZE RESEARCH VOORBEREID OM DEZE SPECIALE KALENDER TE GAAN UITGEVEN?
‘Ja, dat doen we met een team van 4 andere mensen, die ons helpen. Wij zijn sinds ongeveer vijf jaar, vanaf de tijd dat mijn vriend en ik een relatie kregen, begonnen te spelen met het idee van een kalender. Hierin kunnen wij ons verhaal kwijt. Juist omdat de nazaten van Afrika hun geschiedenis grotendeels kwijt zijn. Voor veel mensen begint de geschiedenis van Afrika bij de slavernij.’
EIGENLIJK BEST HEEL BEVREEMDEND DAT JE NIETS KAN VINDEN OVER DE GESCHIEDENIS VAN AFRIKA VAN VOOR DE SLAVERNIJ
‘Dat is voor ons ook een soort frustratie. Wij hebben niet eens een geschiedenisboek dat je even kan openslaan, om te kijken waar we vandaan komen. Deze kalender is bedoeld om onze identiteit te versterken. En gaandeweg onze research kwamen we er ook achter hoe deze eerste kalender de rest van de wereld heeft beïnvloed met de wereldkalenders. Hoe deze dan anders ingericht zal zijn en dat daaruit een heel andere denkwijze is voortgekomen. Het is zeker niet alleen bedoeld voor de nazaten van Afrika, maar juist voor de hele mensheid. Wel is hierin bewust ons cultureel erfgoed opgenomen. Maar het is goed te weten dat wij allemaal uit dezelfde bron voortgekomen zijn. Dit onderzoek dat vijf jaar geleden is begonnen, is nu pas klaar.’
HOE HEB JIJ DIE VIJF JAREN OVERBRUGD?
‘In die vijf jaar tijdens onze onderzoeken werkte ik er nog bij als ZZP’er. Nu de kalender is gedrukt en klaar is voor de verkoop, ben ik zelf gestopt met erbij te werken, maar mijn vriend heeft zijn baan nog wel. Ik ben nu alleen nog maar hiermee bezig.’
NU ZIJN JULLIE BEZIG MET DE DISTRIBUTIE EN VERKOOP VAN DE KALENDER?
‘Ja, wij zijn eerst begonnen met pre-orders, dan kunnen mensen van te voren bestellen en alvast een kalender reserveren. De mensen krijgen deze kalender in december, deze maand al, thuis bezorgd.’
EN HOE GAAN JULLIE VERDER MET DE PROMOTIE VAN DEZE KALENDER?
‘We zijn begonnen met een Facebook pagina te lanceren, verder ook informatie te verspreiden en zoveel mogelijk de aandacht erop te vestigen. Dan doen we via advertenties, nieuwsbrieven, die wij hebben gemaakt, via ons netwerk aandacht ervoor vragen, en zo digitaal heel veel informatie verspreiden.’
MAAR IS DIGITALE PROMOTIE WEL GENOEG?
‘Nee, wij zijn ook bezig gesprekken te voeren met bepaalde bedrijven, waarvan wij denken dat het bij hen zal passen. Wij hebben bijvoorbeeld twee weken geleden vernomen dat wij met deze kalender zijn opgenomen bij de eindejaarsgeschenken van de gemeente Amsterdam. Dat is natuurlijk heel leuk. Dan verspreidt het zich ook niet alleen maar onder zwarte mensen, maar juist onder alle mensen.’
HET HEET NATUURLIJK WEL ‘THE AFRICAN CALENDAR’
‘Ja zeker, het is een kalender met op elk blad de geschiedenis van een Afrikaans land, maar het is wel voor iedereen bedoeld. En het is een kalender zonder maand of jaarindeling, zodat je het langer kan gebruiken. Zo bekijken we nog om ze te verkopen via bepaalde musea. We zijn ook al in gesprek met de OBA en willen hier heel veel workshops en lezingen gaan geven. Mede om zo de achterliggende gedachte van de kalender op die manier te verkopen.’
JULLIE HEBBEN WEL EEN HEEL DOORDACHT BUSINESSPLAN UITGEZET
‘Ja, zo kijken wij ook nog verder bij Wereldwinkels, Bol.Com en Amazon, etc. Zulke platformen zijn heel bekend. Dat is waar we eigenlijk naar toe willen. Ook zijn we bezig een nieuwe website te bouwen met ons team, aangepast aan onze nieuwste ideeën. En we proberen met influencers met grote namen samen te gaan werken.’
MAAR IK BEGRIJP DAT NOG VEEL VERDER UITGEWERKT GAAT WORDEN?
‘Ja, we staan nog in het begin van dit bedrijf en het is allemaal nog heel spannend. We geven de kalender daarom ook in twee talen uit. In het Engels en in het Nederlands om zo het bereik te vergroten. En als het goed gaat, dan laten we de kalender in nog meer talen drukken. Voor een andere gemeente ga ik als ZZP’er beginnen met diversiteitsonderzoeken op scholen en universiteiten. Dat is dus het breder maken van de TAC, want de TAC is een geschenk van de mensheid aan de mensheid. De kalender zien wij als basis daarvoor.’
Ptah Ankh Re en Auset Ankh Re
|
AUSET ANKH RE Intergatieve inclusie Adviser & co-founder The African Calendar – TAC auset [at] theafricancalendar.com ptah [at] theafricancalendar.com +316 19453628 +316 41269911 |